Probiotic: xu hướng mới trong việc cải thiện stress, rối loạn lo âu và trầm cảm

Từ lâu probiotic được biết đến là những lợi khuẩn tốt cho hệ đường ruột của con người. Tuy nhiên, trong những năm gần đây các nhà khoa học đang tiến hành nhiều cuộc nghiên cứu về lợi ích của probiotic đến
các cơ quan khác của cơ thể, đặc biệt là hệ thần kinh. Các loại thuốc tây y để chữa trị stress, rối loạn lo âu
và trầm cảm được biết đến là mang lại hiệu quả nhất định nhưng cũng kèm theo nhiều tác dụng phụ. Vì vậy, việc dùng các phương pháp tự nhiên như probiotic đang thu hút mối quan tâm của giới y học hơn bao giờ hết.

Đường ruột là não bộ thứ 2

Không như bộ não lớn trong hộp sọ, hệ thần kinh đường ruột (ENS) không thể tính toán chi tiêu hằng ngày của bạn hay soạn những dòng tin nhắn tình cảm. “Vai trò chính của nó là kiểm soát quá trình tiêu hóa, từ việc nuốt thức ăn đến giải phóng các enzyme phân hủy chúng, đồng thời kiểm soát lưu lượng máu giúp hấp thụ chất dinh dưỡng cũng như đào thải” theo giáo sư Jay Pasricha, giám đốc trung tâm nghiên cứu  Johns Hopkins về tiêu hoá thần kinh. “Hệ thống thần kinh ở đường ruột dường như không có khả năng suy nghĩ như ta vẫn biết, nhưng nó có khả năng liên lạc qua lại với bộ não lớn của chúng ta.” Các nhà khoa học đã đặt ra thuật ngữ “trục não- ruột” (gut-brain axis) để đề cập đến sự liên kết chặt chẽ của hai cơ quan này.

Trong khi não người có khoảng 100 tỷ tế bào thần kinh thì đường ruột chứa gần 500 triệu tế bào cùng loại và chúng được kết nối với nhau thông qua các dây thần kinh. Trong đó, dây thần kinh phế vị (vagus) đóng một vai trò quan trọng trong hệ thống thần kinh tự chủ: đây là thứ cho phép bạn thở, nuốt và tiêu hóa mà không cần suy nghĩ về nó. Nhiều cuộc nghiên cứu trên người và động vật cho thấy trạng thái căng thẳng có thể gây ức chế lên đường truyền tín hiệu từ não đến dây thần kinh phế vị và gây ra các vấn đề tiêu hóa như hội chứng ruột kích thích (IBS) và bệnh Crohn.

“Trong nhiều thập kỷ, các nhà nghiên cứu và bác sĩ nghĩ rằng stress, rối loạn lo âu và trầm cảm góp phần gây ra những vấn đề về chức năng ruột như IBS, đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy, táo bón. Nhưng các nghiên cứu của chúng tôi và nhiều nghiên cứu khác cho thấy rằng nó cũng có thể diễn ra ngược lại”, Pasricha nói. Các nhà nghiên cứu đang tiếp tục tìm ra bằng chứng cho thấy những kích thích trong hệ tiêu hóa cũng có thể gửi tín hiệu đến hệ thần kinh trung ương (CNS) gây ra sự thay đổi tâm trạng.

Trục não – ruột

Đường ruột, stress và các chất dẫn truyền thần kinh

Ở người, trục hạ đồi- tuyến yên- tuyến thượng thận (HPA) là nguồn giải thích chính cho bất kỳ loại stress nào. Stress kích hoạt trục HPA và tiết ra cortisol – một loại “hormone gây stress” – tạo nên một loạt các tác động tiêu cực lên nhiều cơ quan, bao gồm cả não và ruột.

Trong khi đó, serotonin là một loại “hormone hạnh phúc”- chất dẫn truyền thần kinh ảnh hưởng đến nhiều chức năng sinh lý của con người. Khi cơ thể bạn có đủ serotonin, nó sẽ giúp điều hoà tâm trạng, sư hạnh phúc và cả lo lắng. Ngược lại, serotonin ở mức thấp dễ dẫn đến trầm cảm.

Thật bất ngờ khi có tới 90% serotonin được sản sinh tại ruột chứ không phải ở não. Vì vậy, khi mất đi sự cân bằng giữa các loại vi khuẩn trong hệ đường ruột, trạng thái tinh thần của bạn cũng sẽ không ổn định, kèm theo đó là các triệu chứng như táo bón hoặc tiêu chảy. Các triệu chứng này lại lần lượt dẫn đến những hành vi rối loạn tâm thần như chứng lo âu, stress và trầm cảm. Cứ như vậy tạo thành một vòng tuần hoàn tồi tệ.

Sữa chua Kefir tốt cho hệ tiêu hoá

Probiotics ảnh hưởng đến sức khoẻ tinh thần như thế nào?

Probiotic là những vi sinh vật sống có lợi tồn tại trong thực phẩm lê men như sữa chua, kefir, kimchi, tương miso hay trên bề mặt niêm mạc hệ thống tiêu hoá. Sự có mặt của probiotic với một lượng vừa đủ sẽ giúp cơ thể hoạt động đúng nhịp sinh học tự nhiên. Trong đó, các chi Bifidobacterium, Lactobacillus Lactococcus được tìm thấy ở ruột kết, nơi chúng có tác động tích cực đến toàn bộ sức khoẻ cơ thể, bao gồm cải thiện chứng lo âu và căng thẳng. Serotonin và GABA là những hormone hạnh phúc được probiotic đường ruột sản xuất và điều hoà.

Ngoài ra, probiotic còn tạo ra các axit béo chuỗi ngắn quan trọng và các chất nuôi dưỡng cơ thể cũng như các lợi khuẩn khác. Ví dụ, Bifidobacteria sản xuất axetate (một axit béo chuỗi ngắn) cung cấp thức ăn cho vi khuẩn Eubacterium (cũng tạo ra một axit béo khác là butyrate).

Các axit béo chuỗi ngắn này giúp axit hóa môi trường đường ruột để đạt được độ pH tối ưu. Nhờ đó ngăn chặn các mầm bệnh xâm nhập đồng thời cung cấp môi trường thích hợp cho vi khuẩn có lợi khác phát triển. Probiotic cũng giúp củng cố niêm mạc ruột nhờ tiết ra các chất nhầy bảo vệ đường ruột khỏi các tác nhân gây viêm nhiễm. Có thể nói, một cơ thể khoẻ mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần cần phải có hệ đường ruột thật khoẻ mạnh và probiotic chính là một trong những chuyên gia đảm nhận trọng trách này.

Nấm sữa Kefir

Triển vọng của probiotics trong việc cải thiện stress, rối loạn lo âu và trầm cảm

Thật thú vị khi con người thông minh như chúng ta lại bị điều khiển phần nào bởi những vi sinh vật đơn bào mà mắt thường không thể nhìn thấy. Nhưng cũng nên nhớ rằng vi sinh vật xuất hiện trước chúng ta hơn một tỷ năm và có khả năng sống lâu hơn bất kỳ sinh vật nào trên hành tinh này.

Trong tương lai, có thể sẽ xuất hiện nhiều chế phẩm sinh học từ probiotic tác động đến trục não- ruột nhằm cải thiện các hành vi rối loạn tâm lý như lo âu, trầm cảm, rối loạn phổ tự kỷ hay rối loạn ám ảnh cưỡng chế.

Stress, rối loạn lo âu và trầm cảm

Kefir: thức uống lên men với hệ probiotic tự nhiên đa dạng bậc nhất được biết tới!

Kefir là loại thức uống lên men làm từ sữa bò hoặc sữa dê, được sản xuất bằng cách cấy hạt nấm Kefir vào sữa. Đây là loại nấm vi khuẩn có thể làm biến đổi sữa nhờ hệ vi sinh vật công sinh phức tạp gồm nhiều loài vi khuẩn và nấm men được chứng minh là rất có lợi cho sức khoẻ. Tên gọi “Kefir” xuất phát từ tiếng Thổ Nhĩ Kỳ có nghĩa là “feel good” sau khi ăn.

Trong khi sữa chua thông thường chỉ chứa vài chủng lợi khuẩn nhất định thì Kefir vượt trội
hơn hẳn nhờ có hơn 20 chủng probiotic và nấm men có lợi. Những lợi ích của Kefir đã được khoa học chứng minh là có đặc tính kháng khuẩn cao, giảm nguy cơ loãng xương, tăng cường hệ miễn dịch, phòng chống ung thư, cải thiện các triệu chứng dị ứng và hen suyễn. Đặc biệt trong những năm gần đây, nhiều nghiên cứu khoa học đang tập trung hướng đến ứng dụng của Kefir trong việc cải thiên chứng lo âu, stress và trầm cảm. Cụ thể như:

  • Kefir được lên men trong cả đậu nành và sữa bò được chứng minh là giúp cải thiện trầm cảm, lo lắng và suy giảm nhận thức ở mô hình chuột bị căng thẳng do sử dụng nicotine. Vì Kefir là thực phẩm giàu tryptophan, tiền chất của serotonin, nên tiêu thụ Kefir cũng ảnh hướng đến quá trình chuyển hóa serotonin. Trong lĩnh vực thần kinh học, điều hoà serotonin là một trong những phương pháp cổ điển để điều trị trầm cảm.
  • Trong một nghiên cứu khác cũng thử
    nghiệm trên chuột với chế độ ăn là 6 tuần, Kefir cho thấy có tác dụng hiệu quả
    trong việc cải thiện các hành vi tương tự trầm cảm nhờ vào điều hoà các rối loạn
    sinh hoá xảy ra ở trục HPA, hệ miễn dịch và chu trình chuyển hoá tryptophan gây
    ra bởi stress.
  • Vai trò của Kefir đối với các bệnh thần kinh cũng đã được nghiên cứu ở người. Ví dụ, một nghiên cứu tại Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy sử dụng Kefir có tương quan thuận với chất lượng cuộc sống và chất lượng giấc ngủ ở phụ nữ sau mãn kinh. Đây có thể được xem là cách đơn giản, tiết kiệm chi phí và là một giải pháp thay thế để cải thiện rối loạn mãn kinh.
  • Gần đây nhất, trong một cuộc nghiên cứu năm 2021 tại các trường đại học ở Đài Loan, peptides từ Kefir đã được chứng minh là cải thiện các hành vi tương tự trầm cảm bằng cách kích hoạt con đường truyền tín hiệu xung thần kinh Kinase B. Trong tương lai, Kefir peptides được cho sẽ trở thành một sản phẩm từ sữa có tác dụng cải thiện trầm cảm đầy hứa hẹn.

Sữa chua Kefir Greek Style

Địa chỉ uy tín bạn có thể mua Kefir

Kefir Home – Nước Ép Trái Cây & Sữa Chua Lên Men Từ Kefir là công ty tiên phong tại Việt Nam trong việc giới thiệu các sản phẩm bổ dưỡng từ hạt men Kefir đến tay người tiêu dùng, đặc biệt là những ai đang gặp vấn đề về hệ đường ruột và sức khoẻ tinh thần. Với sứ mạng
là một người đồng hành cùng bạn trên con đường chăm sóc sức khoẻ bằng các thực phẩm có tính nuôi dưỡng – chữa lành và tự nhiên, chúng tôi đã cho ra đời nhiều dòng sản phẩm từ hạt men Kefir gồm:

  • Sữa chua Kefir lên men kiểu Hy Lạp
  • Kefir soda
  • Kem Ý thủ công: Kefir Gelato – Low fat – Low calorie

Để biết thêm thông tin chi tiết về sản phẩm, vui lòng liên hệ với chúng tôi theo thông tin bên dưới, sẽ luôn có đội ngũ Kefir Home tận tâm giải đáp mọi thắc mắc cùng các bạn!

Thông tin liên hệ:

Nguồn tham khảo

  • hopkinsmedicine.org
  • Appleton, Jeremy, “The Gut-Brain Axis: Influence of Microbiota on Mood and Mental Health,” Intergrative Medicine: A Clinical’s Journal 17, no. 4 (August, 2018): 28-32.
  • Carabotti, M., Scirocco, A., Maselli, A., Severia, C.. “The Gut-brain Axis: Interactions
    Between  Enteric Microbiota. Central and Enteric Nervous Systems.” Annals of Gastroenterology 28, no. 2 (2015): 203-9.
  • Chen, H. L., Lan, Y. W., Tu, M. Y., Tung, Y. T., Chan, M. N. Y., Wu, H.S., … & Chen, C. M. (2021). Kefir peptides exhibit antidepressant-likeactivity in mice through the BDNF/TrkBpathway. Journal of Dairy Science104(6), 6415-6430.
  • Noori, N., Bangash, M. Y., Motaghinejad, M., Hosseini, P., &Noudoost, B. (2014). Kefir protective effects against nicotine cessation-induced anxiety and cognition impairments in rats. Advanced Biomedical Research3.
  • Özcan, H., Oskay, Ü., & Bodur, A. F. (2019). Effects of kefir on quality of life and sleep disturbances in postmenopausal women. Holistic nursing practice33(4), 207-213.
  • Sun, Y., Geng, W., Pan, Y., Wang, J., Xiao, P., & Wang, Y. (2019). Supplementation with Lactobacillus kefiranofaciens ZW3 from Tibetan Kefir improves depression-like behavior in stressed mice by modulating the gut microbiota. Food & function10(2), 925-937.
Rate this post
Bài viết liên quan

Tư vấn miễn phí (24/7) 094 179 2255